Δεκαέξι διαχρονικές στρεβλώσεις και διαρθρωτικά ζητήματα ανεβάζουν τις τιμές, σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποίησε η Επιτροπή Ανταγωνισμού σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τις αυξήσεις στις τιμές των τροφίμων.
Στα αίτια η ΕΑ παραθέτει την ύπαρξη καρτέλ, την έλλειψη ελληνικής παραγωγής, την ύπαρξη μεσαζόντων κλπ.
1. Η έλλειψη ανταγωνιστικότητας της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων (κατακερματισμός του αγροτικού και του κτηνοτροφικού τομέα και έλλειψη οργανώσεων παραγωγών, μη έκδοση παραστατικών, ρυθμιστικά εμπόδια στο λιανεμπόριο κ.ά.).
2. Το υψηλό μη ανακτήσιμο κόστος, στο οποίο συμπεριλαμβάνονται οι δαπάνες αδειοδότησης για ανάπτυξη νέων προϊόντων, οι δαπάνες αδειοδότησης και αρχικής λειτουργίας. Για να ενισχυθεί ο ανταγωνισμός οι διεθνείς οργανισμοί προτείνουν τη μείωση του κόστους εξόδου με το να επιτρέπεται η σύντομη ρευστοποίηση των εμπορευμάτων (πώληση κάτω του κόστους).
Η χαμηλή εισοδηματική ελαστικότητα ζήτησης για συγκεκριμένα προϊόντα (βασικά είδη διατροφής).
4. Οι διαδοχικές αυξήσεις του ΦΠΑ σε τρόφιμα. Από τον Μάρτιο του 2010 έγιναν συνολικά τέσσερις αυξήσεις.
5. Το υψηλό ενεργειακό κόστος με τις διαδοχικές αυξήσεις στον ΕΦΚ και στην ενέργεια.
6. Οι αθέμιτες συμβατικές πρακτικές που προκύπτουν από ασυμμετρίες διαπραγματευτικής ισχύος παραγόντων της αλυσίδας.
7. Η αδιαφάνεια στην εφοδιαστική αλυσίδα καταναλωτικών αγαθών (κυρίως τροφίμων).
8. Η συρρίκνωση της παραγωγικής βάσης της χώρας, σε συνδυασμό με το ελλειμματικό ισοζύγιο πληρωμών (περισσότερες εισαγωγές από εξαγωγές) και τα υψηλά μεταφορικά κόστη.
9. Οι υψηλοί συντελεστές της φορολογίας, σε συνδυασμό με πολιτικές transfer pricing από την πλευρά πολυεθνικών εταιρειών.
10. Η εμπλοκή πληθώρας μεσαζόντων στην αλυσίδα διανομής. Το γεγονός αυτό συνεπάγεται την ύπαρξη υπερκέρδους σε συγκεκριμένα στάδια της αλυσίδας διανομής.
11. Η υποχρεωτική ελληνική επισήμανση, μία πρακτική που ουσιαστικά αποτρέπει τη διεύρυνση των παράλληλων εισαγωγών, που θα μπορούσε εν μέρει να αποτρέψει το μοίρασμα εθνικών αγορών από την πλευρά ορισμένων πολυεθνικών επιχειρήσεων.
12. Η έλλειψη καταναλωτικής συνείδησης.
13. Η γεωγραφία νησιωτικού τύπου, που δημιουργεί μικρές κλειστές αγορές και αυξάνει τα μεταφορικά κόστη.
14. Οι συγκυριακές διεθνείς ανατιμήσεις πρώτων υλών.
15. Η άκρατη κερδοσκοπία, που ευνοείται από τον σύνθετο χαρακτήρα της ακρίβειας, επειδή δυσκολεύει τον ακριβή εντοπισμό και επιμερισμό ευθυνών των παραγόντων που την προκαλούν.
16. Τα κατάλοιπα των προς τα πάνω στρογγυλοποιήσεων που προκάλεσε η είσοδος της Ελλάδας στην Οικονομική και Νομισματική Ένωση (Ο.Ν.Ε.).
Σε όλα τα παραπάνω, στελέχη της Επιτροπής Ανταγωνισμού συμπεριλαμβάνουν την τρέχουσα γενική οικονομική συγκυρία, που δυσκολεύει τον τραπεζικό δανεισμό προς τις επιχειρήσεις, οι οποίες πλέον τις περισσότερες φορές είναι υποχρεωμένες να πληρώνουν τοις μετρητοίς για να εισάγουν πρώτες ύλες ή τελικά προϊόντα που εμπορεύονται.
Πρωταθλήτρια η Ελλάδα
Ας σημειωθεί ότι στις πρώτες θέσεις της ακρίβειας στην Ευρώπη βρίσκεται η Ελλάδα στις περισσότερες κατηγορίες προϊόντων, σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Eurostat. Η χώρα μας έχει καταφέρει μέσα στα χρόνια της κρίσης να σκαρφαλώσει ακόμα και στην πρώτη θέση ως η ακριβότερη ευρωπαϊκή χώρα στις τιμές ορισμένων προϊόντων.
Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, η εικόνα που παρουσιάζει η Ελλάδα ανά ομάδα προϊόντων είναι η εξής:
Στο ψωμί -δημητριακά η χώρα μας βρίσκεται στην 8η θέση (από 7η το 2010), δηλαδή 16% ακριβότερη από το μέσο όρο της ΕΕ ενώ έχει και την υψηλότερη τιμή παραγωγού.
Στα ψάρια η Ελλάδα είναι η 6η ακριβότερη χώρα με 12,4% πάνω από το μέσο όρο.
Στο γάλα- τυροκομικά η Ελλάδα είναι η ακριβότερη χώρα, με 31,5% πάνω από το μέσο όρο στην ΕΕ. Και εδώ η τιμή παραγωγού είναι υψηλότερη (47- 56 λεπτά για το αγελαδινό γάλα έναντι 29 στην ΕΕ).
Στα λίπη- έλαια η Ελλάδα είναι η 7η ακριβότερη χώρα με 15,7% πάνω από το μέσο όρο.
Στα μη αλκοολούχα ποτά η Ελλάδα καταλαμβάνει την 10η θέση με απόκλιση 9,4% από την ΕΕ.
Στα ρούχα η χώρα μας βρίσκεται στην 7η θέση και στα παπούτσια στην 9η, με 3% και 8% αντίστοιχα πάνω από την ΕΕ.
Σε αγαθά όπως έπιπλα, οικιακές συσκευές, χαλιά κλπ, παραμένουμε ακριβότεροι από την ΕΕ σε ποσοστά έως 8% παρά το γεγονός ότι οι συγκεκριμένες αγορές επλήγησαν ιδιαίτερα από την κρίση.
Βέβαια σε κάποιους τομείς έχουν γίνει και προσπάθειες ώστε να πέσουν οι τιμές και η ελληνική αγορά εμφανίζεται να είναι φθηνότερη από το μέσο όρο της ΕΕ στους τομείς μεταφορών, παρά τους υψηλούς φόρους στα καύσιμα, στο κρέας και στα φρούτα - λαχανικά.
Αρμόδιοι παράγοντες του υπουργείου Ανάπτυξης ανέφεραν, με αφορμή τα στοιχεία της Eurostat, ότι οι τιμές στην αγορά παραμένουν σε υψηλά επίπεδα, παρά την ύφεση και τη μείωση των εισοδημάτων.
Ακόμα, σημείωσαν ότι η μείωση των τιμών προϋποθέτει και την αύξηση της προσφοράς και τόνισαν πως η αιτία για την ακαμψία των τιμών είναι ότι τα πραγματικά εισοδήματα λόγω της παραοικονομίας δεν έχουν μειωθεί στο επίπεδο που δείχνουν οι επίσημοι δείκτες.
Πηγή: iefimerida