Να ανατεθεί άμεσα η εκπόνηση μελέτης βιώσιμης διαχείρισης του Κορινθιακού Κόλπου, ζήτησε ο βουλευτής Αχαΐας της Δημοκρατικής Αριστεράς Νίκος Τσούκαλης, κατά τη διάρκεια της συζήτησης του νομοσχεδίου με τίτλο «Θαλάσσια στρατηγική για την προστασία και διαχείριση του θαλάσσιου περιβάλλοντος»...
Ο κ. Τσούκαλης στην ομιλία του μεταξύ άλλων τόνισε τα εξής:
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, με το νομοσχέδιο αυτό ενσωματώνεται στο εγχώριο δίκαιο η Οδηγία 56/2008. Μπορούμε, λοιπόν, να διαπιστώσουμε το πρωτοφανές και το ανήκουστο, αυτή εδώ η χώρα να αποκτά για πρώτη φορά θεσμικό πλαίσιο ολοκληρωμένης διαχείρισης των θαλασσών της. Περιμέναμε, δηλαδή, για άλλη μια φορά την Ευρώπη να μας υποδείξει και να μας σύρει σε κάποια πράγματα αυτονόητα, γιατί όχι μόνο η χώρα δεν είχε εθνική στρατηγική ολοκληρωμένης διαχείρισης των θαλασσών της μέχρι τώρα, αλλά ούτε καν είχε φροντίσει τουλάχιστον να διατυπώσει και τις προδιαγραφές, προκειμένου να τις αποκτήσει.
Ως προς τη θαλάσσια στρατηγική, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, τις συνέπειες της έλλειψής της τις διαπιστώσαμε τα τελευταία χρόνια, όταν το μεγαλειώδες κίνημα που αναπτύχθηκε γύρω από τον Κορινθιακό προσπάθησε να «σπρώξει» την κυβέρνηση –κυρίως την προηγούμενη κυβέρνηση- ούτως ώστε να χρηματοδοτήσει μια μελέτη ολοκληρωμένης βιώσιμης διαχείρισης του Κορινθιακού. Εκεί διαπιστώσαμε την τραγική έλλειψη αυτού του θεσμικού πλαισίου, όταν διαπιστώναμε, παραδείγματος χάριν, ότι ενώ για την ξηρά, για τις προστατευόμενες περιοχές, υπάρχει λεπτομερέστατο θεσμικό πλαίσιο προστασίας, για τη θάλασσα ουσιαστικά δεν υπήρχε τίποτα. Κατόπιν τούτου, είναι αυτονόητο ότι σαν Δημοκρατική Αριστερά στηρίζουμε επί της αρχής το συγκεκριμένο νομοσχέδιο –λέμε «ναι»- και βεβαίως, όσον αφορά τα περισσότερα άρθρα ο συνάδελφός μου κ. Θανάσης Λεβέντης προηγουμένως τοποθετήθηκε επ’ αυτών.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα ως προς την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος αφορά την παράκτια ζώνη, εκεί όπου η βιοποικιλότητα είναι αυξημένη και οι ανθρωπογενείς επιπτώσεις έντονες και σύνθετες. Η λύση που θεωρείται διεθνώς αποδεκτή είναι η υιοθέτηση μιας ολοκληρωμένης διαχείρισης παράκτιας ζώνης. Πώς, όμως, θα το πετύχουμε αυτό; Η Ελλάδα έχει περίπου το 1∕3 της ακτογραμμής ολόκληρης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Όμως, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, δεν διαθέτουμε τους χρηματικούς πόρους, ούτε την αφθονία των τεχνικών μέσων και ανθρώπινου δυναμικού για να ανταποκριθεί σε ένα έργο τέτοιας έκτασης. Πώς θα χαρτογραφηθούν τα παράκτια οικοσυστήματα; Προβλέπω ότι οδηγούμαστε στη συνήθη κατάσταση, όπου οι νόμοι χάνουν το ουσιαστικό τους νόημα. Εδώ τίθεται σοβαρό θέμα υλοποίησης ενός μεγαλεπήβολου νομοσχέδιου. Εδώ είναι το στοίχημα του Υπουργείου –και θεωρώ το στοίχημα όλων μας- όσον αφορά την υλοποίηση του συγκεκριμένου νομοσχέδιου, γιατί απλά οι νόμοι στην Ελλάδα δεν εφαρμόζονται.
Θα αναφέρω δύο χαρακτηριστικά παραδείγματα: την περίπτωση των λιβαδιών της Ποσειδωνίας. Υπάρχει μέχρι και σήμερα ελλιπής χαρτογράφησή τους. Η καταγραφή τους άρχισε πριν δώδεκα χρόνια περίπου και δεν καταφέραμε να την ολοκληρώσουμε. Μάλιστα, συγκεκριμένα ολοκληρώθηκε η καταγραφή τους σε ένα μικρό μόνο μέρος της ακτογραμμής της χώρας. Στους ημιτελείς χάρτες που διαθέτει το Υπουργείο, η απουσία αναφοράς της Ποσειδωνίας, λόγω μη καταγραφής βεβαίως, θεωρείται από πολλά μελετητικά γραφεία ως τεκμήριο απουσίας του ενδιαιτήματος. Έτσι, οι περισσότερες μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων που αφορούν το θαλάσσιο περιβάλλον έχουν μια γνωστή και παραδοσιακή σε όλους μας ανακρίβεια.
Επίσης, συμβαίνει το εξής εξωφρενικό. Με την υπ’ αριθμόν 164.198∕2008 Υπουργική Απόφαση του ΥΘΥΝΑΛ, ζητήθηκε κατ’ εξαίρεση η δυνατότητα άσκησης παράκτιας αλιείας σε απόσταση μικρότερη του ενάμισι μιλίου που προβλέπει ως κανόνα ο συγκεκριμένος κανονισμός, ο κανονισμός που ισχύει. Η χώρα μας απειλείται με παραπομπή στα αρμόδια δικαιοδοτικά όργανα της Ευρώπης και απειλείται με πρόστιμα. Η αρμόδια Ελληνίδα Επίτροπος έχει κοινοποιήσει εδώ και μήνες –από ό,τι γνωρίζω- σχετικό έγγραφο με το οποίο ζητά συμμόρφωση, κάτι που μέχρι πρόσφατα δεν έχει γίνει.
Το δεύτερο παράδειγμα είναι η εφαρμογή του Κανονισμού 199/2008 για την παρακολούθηση και εκτίμηση της κατάστασης των αλιευτικών αποθεμάτων. Ο Κανονισμός, αν και υποχρεωτικός για τη χώρα μας άμα τη εκδόσει του, δεν έχει εφαρμοστεί μέχρι φέτος. Η χώρα προτιμά να πληρώνει πρόστιμα για τη μη εφαρμογή του, παρά να εισπράττει κάθε χρόνο 2,5 εκατομμύρια ευρώ, που είναι και η ευρωπαϊκή συμμετοχή για την εκτέλεση του Κανονισμού. Είπαμε και στην Επιτροπή ότι η μεγάλη μας επιφύλαξη είναι στο κατά πόσο θα εφαρμοστεί ο συγκεκριμένος Κανονισμός.
Μεταφέροντας το αίτημα, κυρία Υπουργέ, των φορέων όλου του Κορινθιακού, σας ζητώ, σας παρακαλώ να ξεκινήσουμε την εφαρμογή του συγκεκριμένου νομοσχεδίου με την ανάθεση-εκπόνηση μελέτης βιώσιμης διαχείρισης Κορινθιακού Κόλπου.
Ο κ. Τσούκαλης στην ομιλία του μεταξύ άλλων τόνισε τα εξής:
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, με το νομοσχέδιο αυτό ενσωματώνεται στο εγχώριο δίκαιο η Οδηγία 56/2008. Μπορούμε, λοιπόν, να διαπιστώσουμε το πρωτοφανές και το ανήκουστο, αυτή εδώ η χώρα να αποκτά για πρώτη φορά θεσμικό πλαίσιο ολοκληρωμένης διαχείρισης των θαλασσών της. Περιμέναμε, δηλαδή, για άλλη μια φορά την Ευρώπη να μας υποδείξει και να μας σύρει σε κάποια πράγματα αυτονόητα, γιατί όχι μόνο η χώρα δεν είχε εθνική στρατηγική ολοκληρωμένης διαχείρισης των θαλασσών της μέχρι τώρα, αλλά ούτε καν είχε φροντίσει τουλάχιστον να διατυπώσει και τις προδιαγραφές, προκειμένου να τις αποκτήσει.
Ως προς τη θαλάσσια στρατηγική, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, τις συνέπειες της έλλειψής της τις διαπιστώσαμε τα τελευταία χρόνια, όταν το μεγαλειώδες κίνημα που αναπτύχθηκε γύρω από τον Κορινθιακό προσπάθησε να «σπρώξει» την κυβέρνηση –κυρίως την προηγούμενη κυβέρνηση- ούτως ώστε να χρηματοδοτήσει μια μελέτη ολοκληρωμένης βιώσιμης διαχείρισης του Κορινθιακού. Εκεί διαπιστώσαμε την τραγική έλλειψη αυτού του θεσμικού πλαισίου, όταν διαπιστώναμε, παραδείγματος χάριν, ότι ενώ για την ξηρά, για τις προστατευόμενες περιοχές, υπάρχει λεπτομερέστατο θεσμικό πλαίσιο προστασίας, για τη θάλασσα ουσιαστικά δεν υπήρχε τίποτα. Κατόπιν τούτου, είναι αυτονόητο ότι σαν Δημοκρατική Αριστερά στηρίζουμε επί της αρχής το συγκεκριμένο νομοσχέδιο –λέμε «ναι»- και βεβαίως, όσον αφορά τα περισσότερα άρθρα ο συνάδελφός μου κ. Θανάσης Λεβέντης προηγουμένως τοποθετήθηκε επ’ αυτών.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα ως προς την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος αφορά την παράκτια ζώνη, εκεί όπου η βιοποικιλότητα είναι αυξημένη και οι ανθρωπογενείς επιπτώσεις έντονες και σύνθετες. Η λύση που θεωρείται διεθνώς αποδεκτή είναι η υιοθέτηση μιας ολοκληρωμένης διαχείρισης παράκτιας ζώνης. Πώς, όμως, θα το πετύχουμε αυτό; Η Ελλάδα έχει περίπου το 1∕3 της ακτογραμμής ολόκληρης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Όμως, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, δεν διαθέτουμε τους χρηματικούς πόρους, ούτε την αφθονία των τεχνικών μέσων και ανθρώπινου δυναμικού για να ανταποκριθεί σε ένα έργο τέτοιας έκτασης. Πώς θα χαρτογραφηθούν τα παράκτια οικοσυστήματα; Προβλέπω ότι οδηγούμαστε στη συνήθη κατάσταση, όπου οι νόμοι χάνουν το ουσιαστικό τους νόημα. Εδώ τίθεται σοβαρό θέμα υλοποίησης ενός μεγαλεπήβολου νομοσχέδιου. Εδώ είναι το στοίχημα του Υπουργείου –και θεωρώ το στοίχημα όλων μας- όσον αφορά την υλοποίηση του συγκεκριμένου νομοσχέδιου, γιατί απλά οι νόμοι στην Ελλάδα δεν εφαρμόζονται.
Θα αναφέρω δύο χαρακτηριστικά παραδείγματα: την περίπτωση των λιβαδιών της Ποσειδωνίας. Υπάρχει μέχρι και σήμερα ελλιπής χαρτογράφησή τους. Η καταγραφή τους άρχισε πριν δώδεκα χρόνια περίπου και δεν καταφέραμε να την ολοκληρώσουμε. Μάλιστα, συγκεκριμένα ολοκληρώθηκε η καταγραφή τους σε ένα μικρό μόνο μέρος της ακτογραμμής της χώρας. Στους ημιτελείς χάρτες που διαθέτει το Υπουργείο, η απουσία αναφοράς της Ποσειδωνίας, λόγω μη καταγραφής βεβαίως, θεωρείται από πολλά μελετητικά γραφεία ως τεκμήριο απουσίας του ενδιαιτήματος. Έτσι, οι περισσότερες μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων που αφορούν το θαλάσσιο περιβάλλον έχουν μια γνωστή και παραδοσιακή σε όλους μας ανακρίβεια.
Επίσης, συμβαίνει το εξής εξωφρενικό. Με την υπ’ αριθμόν 164.198∕2008 Υπουργική Απόφαση του ΥΘΥΝΑΛ, ζητήθηκε κατ’ εξαίρεση η δυνατότητα άσκησης παράκτιας αλιείας σε απόσταση μικρότερη του ενάμισι μιλίου που προβλέπει ως κανόνα ο συγκεκριμένος κανονισμός, ο κανονισμός που ισχύει. Η χώρα μας απειλείται με παραπομπή στα αρμόδια δικαιοδοτικά όργανα της Ευρώπης και απειλείται με πρόστιμα. Η αρμόδια Ελληνίδα Επίτροπος έχει κοινοποιήσει εδώ και μήνες –από ό,τι γνωρίζω- σχετικό έγγραφο με το οποίο ζητά συμμόρφωση, κάτι που μέχρι πρόσφατα δεν έχει γίνει.
Το δεύτερο παράδειγμα είναι η εφαρμογή του Κανονισμού 199/2008 για την παρακολούθηση και εκτίμηση της κατάστασης των αλιευτικών αποθεμάτων. Ο Κανονισμός, αν και υποχρεωτικός για τη χώρα μας άμα τη εκδόσει του, δεν έχει εφαρμοστεί μέχρι φέτος. Η χώρα προτιμά να πληρώνει πρόστιμα για τη μη εφαρμογή του, παρά να εισπράττει κάθε χρόνο 2,5 εκατομμύρια ευρώ, που είναι και η ευρωπαϊκή συμμετοχή για την εκτέλεση του Κανονισμού. Είπαμε και στην Επιτροπή ότι η μεγάλη μας επιφύλαξη είναι στο κατά πόσο θα εφαρμοστεί ο συγκεκριμένος Κανονισμός.
Μεταφέροντας το αίτημα, κυρία Υπουργέ, των φορέων όλου του Κορινθιακού, σας ζητώ, σας παρακαλώ να ξεκινήσουμε την εφαρμογή του συγκεκριμένου νομοσχεδίου με την ανάθεση-εκπόνηση μελέτης βιώσιμης διαχείρισης Κορινθιακού Κόλπου.