Τα τρία τελευταία χρόνια, σχεδόν καθημερινά και με διαρκώς αυξανόμενη ένταση, γινόμαστε μάρτυρες πρακτικών καταστολής και αυταρχισμού που ακροβατούν στα όρια της νομιμότητας και κάποιες φορές ξεπερνούν κάθε όριο και θυμίζουν άλλες εποχές.
Το είδος των εφαρμοζόμενων αστυνομικών πρακτικών καταστολής σε μια κοινωνία, αποτελεί δείκτη μέτρησης της ποιότητας των δημοκρατικών της θεσμών, αλλά και του επιπέδου της δημοκρατίας γενικότερα.
Όσοι λαμβάνουν αποφάσεις στον ευαίσθητο τομέα της δημόσιας τάξης θα πρέπει να αποφασίζουν με νηφαλιότητα, κυρίως σε εποχές κρίσης και κοινωνικής αποσύνθεσης, όπως αυτή που βιώνει η χώρα μας.
Πολύ περισσότερο, όταν μια κοινωνία υπό κατάρρευση βιώνει στιγμές έντασης και πανικού. Όλα αυτά γιατί:
· Όταν το “ποτάμι” της λαϊκής αγανάκτησης είναι ορμητικό, κανείς και τίποτα δεν μπορεί να το σταματήσει.
· Όταν το “κύμα” της κοινωνικής δυσαρέσκειας φουσκώνει, κανένας κυματοθραύστης δεν είναι ικανός να το αναχαιτίσει.
· Όταν οι διαμαρτυρίες στους δρόμους γίνονται παλλαϊκές, κανένα οδόφραγμα δεν είναι ικανό να τις εμποδίσει.
· Όταν η νέα γενιά αντιδρά μαζικά στη χωρίς αναισθητικό λοβοτομή των ονείρων της, καμιά αστυνομική πρακτική δεν μπορεί να τη φιμώσει.
Το μόνο που μπορεί να πετύχουν αυτού του είδους οι πρακτικές είναι ο μετασχηματισμός της ελεγχόμενης κοινωνικής αγανάκτησης, σε ανεξέλεγκτη οργή και αν αυτό συμβεί θα υπάρχουν σοβαρότατες και απόλυτα προσωποποιημένες ευθύνες.
Προκειμένου αποφορτιστεί η κοινωνική ένταση, αλλά και να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά τα φαινόμενα βίας κάθε τύπου, θα πρέπει να καταβληθεί συντονισμένη προσπάθεια βελτίωσης των δεικτών κοινωνικής παθογένειας που ενδημούν στη χώρα μας.
Πρέπει, δηλαδή, να καταβληθούν συντονισμένες προσπάθειες για να μειωθεί η ανεργία, κυρίως των νέων ανθρώπων, να αυξηθεί το βιοτικό και το εκπαιδευτικό επίπεδο των πολιτών, να αναβαθμισθεί το κοινωνικό κράτος, να δοθούν ευκαιρίες στους νέους και να διασφαλισθούν τα μέσα για την επίτευξή τους, να επαναπροσδιορισθούν οι στόχοι της νέας γενιάς, να μειωθεί το άνοιγμα της ψαλίδας μεταξύ πλουσίων και φτωχών, να αμβλυνθούν οι ανισότητες, να ενσωματωθούν οι κοινωνικά αποκλεισμένες και οι μειονοτικές ομάδες του πληθυσμού.
Πρέπει, δηλαδή, να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια για τη δημιουργία μιας κοινωνίας συνοχής και αλληλεγγύης.
Εξάλλου, όλοι οι σοφοί κυβερνήτες -κατά την άσκηση της δημόσιας εξουσίας τους- δεν ξεχνούν ποτέ ότι: “…όποιος σπέρνει ανέμους, θερίζει θύελλες…”.
του
Άγγελου Τσιγκρή
Δικηγόρου – Καθηγητή Εγκληματολογίας