Ο Παναγιώτης Ρουμελιώτης εκτιμά ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να είχε αποφύγει το πρώτο και το δεύτερο Μνημόνιο. Πιστεύει ότι με τα δύο αυτά Μνημόνια η χώρα μετατράπηκε σε μια σύγχρονη «αποικία» των δανειστών της. Ομως ο Γιώργος Παπανδρέου δεν διαπραγματεύτηκε σωστά και αντί να δεχθεί την πρόταση του ΔΝΤ για κούρεμα του χρέους προτίμησε το Μνημόνιο με επαχθείς όρους.
Οι απόψεις αυτές του Παναγιώτη Ρουμελιώτη περιέχονται στο βιβλίο του «Το άγνωστο παρασκήνιο της προσφυγής στο ΔΝΤ -Πώς και γιατί φτάσαμε στο Μνημόνιο», εκδόσεις Λιβάνη, το οποίο κυκλοφόρησε πριν από λίγες ημέρες. Ο κ. Ρουμελιώτης, πρώην υπουργός Εμπορίου και Εθνικής Οικονομίας, καθηγητής Οικονομίας στο Πάντειο, υπήρξε εκπρόσωπος της Ελλάδας στο ΔΝΤ την περίοδο από τον Μάρτιο του 2010 ως τον Δεκέμβριο του 2011.
Σχηματοποιούμε το άκρως ενδιαφέρον και αποκαλυπτικό περιεχόμενο του βιβλίου σε δέκα σημεία :
1. Με εντολή Παπανδρέου ο Παναγιώτης Ρουμελιώτης αναλαμβάνει τη θέση του εκπροσώπου της Ελλάδας στο ΔΝΤ τον Φεβρουάριο του 2010. Του ζητούν να πείσει το ΔΝΤ να παρέμβει στην Ελλάδα ώστε να αποφευχθεί η χρεοκοπία, παρότι οι Ευρωπαίοι εταίροι και η ΕΚΤ δεν το θέλουν.
2. Η πρώτη κυβέρνηση Παπανδρέου (2009) δεν κατάφερε να υιοθετήσει άμεσα και ουσιαστικά διορθωτικά και δημοσιονομικά μέτρα για να καθησυχάσει τις αγορές. Ο πρώτος στόχος της κυβέρνησης είναι να μπει η Ελλάδα στο ΔΝΤ, χωρίς τη συμμετοχή των Ευρωπαίων. Το ΔΝΤ αρνείται.
3. Τον Φεβρουάριο του 2010 ο Παπακωνσταντίνου ανακοινώνει μέτρα και περικοπές. Ο εκτροχιασμός του δημοσιονομικού ελλείμματος, η δραματική αύξηση του δημοσίου χρέους και οι διαρθωτικές αδυναμίες της Ελλάδας δημιούργησαν αρνητικό κλίμα, τα spreads εκτοξεύονται.
4. Τον Μάρτιο 2010 το ΔΝΤ ήταν έτοιμο να στηρίξει την Ελλάδα με 10-12 δισ. ευρώ και επιτόκιο 3% χωρίς να ληφθούν περισσότερα μέτρα από όσα είχε ήδη ανακοινώσει η ελληνική κυβέρνηση (σελ.70). Οι Ευρωπαίοι συζητούν ενδεχόμενο βοήθειας, ο Ζαν Κλοντ Τρισέ δεν είχε σχέδιο για την Ελλάδα . Ο Τρισέ δηλώνει στο Νταβός τον Ιανουάριο του 2010 ότι η παρέμβαση του ΔΝΤ στην Ελλάδα θα συνιστούσε προσβολή για την ευρωζώνη. Ωστόσο η Ανγκελα Μέρκελ δεν ήταν διατεθειμένη να στηρίξει την Ελλάδα αν δεν συμμετείχε ενεργά το ΔΝΤ.
5. Ο Ντομινίκ Στρος Καν ήξερε ότι η ΕΕ πρέπει να συμμετάσχει στο πακέτο σωτηρίας της Ελλάδας γιατί τα 10 δισ. του ΔΝΤ δεν αρκούσαν. Οι Ευρωπαίοι ζητούσαν από την Ελλάδα επιτόκιο 5% για να τη δανείσουν, περίοδο αποπληρωμής 2 χρόνια και περίοδο δημοσιονομικής προσαρμογής 3 χρόνια.
6. Ο Ντομινίκ Στρος Καν ήθελε άμεσο κούρεμα του ελληνικού δημόσιου χρέους. Οι ευρωπαίοι (με επικεφαλής τη Γερμανία) με άκρως τιμωρητική στάση θέλουν να επιβάλουν στην Ελλάδα μικρή περίοδο προσαρμογής (3 έτη), αυστηρή λιτότητα, περιορισμό της κατανάλωσης, άμεσες μεταρρυθμίσεις και υψηλό επιτόκιο δανεισμού (5%).
7. Ο Στρος Καν προειδοποιεί τους Ευρωπαίους ότι «το πρόγραμμα δεν βγαίνει», ότι τα μέτρα που πήρε η ελληνική κυβέρνηση για το 2010 αρκούν. Προειδοποίησε ότι θα υπάρξουν κοινωνικές αντιδράσεις και ύφεση αν η Ελλάδα εφαρμόσει το πρόγραμμα προσαρμογής που θέλει να επιβάλει η ΕΕ.
8. Το ΔΝΤ δεν επέμεινε μέχρι τέλους και η ευρωζώνη κατάφερε να περάσει τους δικούς της στόχους. «Οι προβλέψεις των εμπειρογνωμόνων του Ταμείου επαληθεύτηκαν και η Ελλάδα πλήρωσε ένα υψηλό τίμημα, καθώς συρρικνώθηκε το ΑΕΠ της, αυξήθηκε η ανεργία, διογκώθηκε το δημόσιο χρέος, αποσταθεροποιήθηκε η κοινωνική συνοχή και η χώρα βυθίστηκε σε πολιτική αστάθεια. Οι μετέπειτα προσπάθειες των ευρωπαίων για χρονική επέκταση της αποπληρωμής του δανείου, μείωση του επιτοκίου και αναδιάρθρωση του χρέοςυς έγιναν με πολύ μεγάλη καθυστέρηση, όταν οι αρνητικές επιπτώσεις στην ανάπτυξη είχαν αποκτήσει δραματικές διαστάσεις και τ απεριθώρια ελιγμών είχαν περιοριστεί σημαντικά.
9. Ο Παπανδρέου δεν διαπραγματεύτηκε σωστά. «Η ελληνική κυβέρνηση θα μπορούσε να είχε συμμαχήσει με το ΔΝΤ και να απαιτήσει καλύτερους όρους προσαρμογής και χρηματοδοτικής στήριξης από την ευρωζώνη». Ο Παπανδρέου φοβήθηκε από τον εκβιασμό ότι η Ελλάδα θα εκδιωχθεί από την ΕΕ αν και δεν υπάρχει στη Συνθήκη διάταξη εκδίωξης κάποιας χώρας.
10. Οι τράπεζες ωφελήθηκαν ενώ η Ελλάδα ζημιώθηκε ανεπανόρθωτα από το πρώτο Μνημόνιο. Αν το κούρεμα είχε συμπεριληφθεί στο πρώτο Μνημόνιο δεν θα χρειάζονταν τόσο σκληρά δημοσιονομικά μέτρα και το πρόγραμμα θα είχε περισσότερες πιθανότητες επιτυχίας.
Πηγή: iefimerida