Πλήρες σχέδιο για την αξιοποίηση της περιουσίας του Δημοσίου και τις αποκρατικοποιήσεις θα παρουσιάσει τις αμέσως επόμενες ημέρες ο υπουργός Οικονομικών κ. Γ. Παπακωνσταντίνου. Στόχος είναι να υπάρξει ένα αξιόπιστο πλάνο...
το οποίο θα καθησυχάσει την τρόικα και τους εταίρους μας στην ΕΕ ότι η Ελλάδα θα κάνει ό,τι μπορεί για να εισπράξει 50 δισ. ευρώ ως το 2015 με στόχο τη μείωση του χρέους.
Παρά ταύτα, στελέχη του οικονομικού επιτελείου εκτιμούν σε ιδιωτικές συνομιλίες ότι ο στόχος είναι πολύ δύσκολο να επιτευχθεί. Το σχέδιο έχει δύο κύρια σκέλη: την πώληση συμμετοχών του Δημοσίου με στόχο να συγκεντρωθούν έσοδα 15 δισ. ευρώ αφενός και αφετέρου την αξιοποίηση της περιουσίας του Δημοσίου.
Το πρώτο σκέλος του σχεδίου για τη συγκέντρωση των 50 δισ. ευρώ περιλαμβάνει την πώληση των συμμετοχών του Δημοσίου σε εταιρείες όπως η ΔΕΠΑ, σε πρώτη φάση, και αργότερα ο ΟΠΑΠ. «Αν υπάρξει κατάλληλη διαχείριση, τα έσοδα από τις συμμετοχές μπορούν να φτάσουν τα 15 δισ. ευρώ» λέει στο «Βήμα» στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών. Το ενδιαφέρον εστιάζεται σε συγκεκριμένες επιχειρήσεις και ῶεῶονωῶένα ακίνητα και οι πρώτοι στόχοι της κυβέρνησης είναι η αποκρατικοποίηση της ΔΕΠΑ, των Κρατικών Λαχείων και οι επεκτάσεις των συμβάσεων του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών και της Εγνατίας οδού.
Στον σχεδιασμό του 2011 εντάσσονται επίσης η πώληση με διαγωνισμούς του 66% των Ελληνικών Αμυντικών Συστημάτων (ΕΑΣ) και του 55,19% της ΛΑΡΚΟ, η απομείωση του ποσοστού του Δημοσίου σε ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ και η παραχώρηση ψηφιακών συχνοτήτων. Παράλληλα, προχωρούν οι άδειες για τα φρουτάκια και το ηλεκτρονικό στοίχημα (το νομοσχέδιο κατατέθηκε την Πέμπτη στη Βουλή) με στόχο την είσπραξη 700 εκατ. ευρώ.
Το δεύτερο και ευρύτερο σκέλος αφορά την αξιοποίηση της περιουσίας του Δημοσίου. Στον τομέα αυτό το εξαιρετικά θολό τοπίο των τελευταίων μηνών αρχίζει σιγά-σιγά να ξεκαθαρίζει. Παρά ταύτα, μια ματιά στις χρονοβόρες διαδικασίες που απαιτούνται αποκαλύπτει την περιπλοκότητα του εγχειρήματος. Η σειρά των ενεργειών έχει ως εξής:
Στρατιές συμβούλων σε νησιά και βουνά
Το Δημόσιο δεν... ξέρει τι κατέχει. Η ΚΕΔ και η ΕΤΑ ετοιμάζουν τα σχέδια αξιοποίησης των γνωστών ακινήτων που έχουν καταγραφεί.
Πρόκειται για τις εκτάσεις που ανακοίνωσε η Διυπουργική Επιτροπή για τις Αποκρατικοποιήσεις, όπως αυτές στο Πρασονήσι Ρόδου, στο Αντίρριο και στον Τουριστικό Λιμένα Βουλιαγμένης, στις οποίες θα προστεθούν 20 ακόμη ακίνητα τις επόμενες ημέρες. Εξαίρεση αποτελεί το Ελληνικό, για το οποίο συστήνεται ξεχωριστή εταιρεία. Πέρα από τα γνωστά και καταγεγραμμένα ακίνητα, το Δημόσιο κατέχει πολλά «σκόρπια ακίνητα» τα οποία ανήκουν σε διάφορα υπουργεία και ΝΠΔΔ. Οι υπάρχουσες εταιρείες διαχείρισης ακινήτων (η ΚΕΔ, η ΕΤΑ και τα Ολυμπιακά Ακίνητα) δεν γνωρίζουν ούτε πόσα είναι ούτε πού είναι!
Για να αντιμετωπιστεί το θεμελιώδες αυτό πρόβλημα το υπουργείο Οικονομικών προσλαμβάνει συμβούλους στους οποίους αναθέτει το έργο της καταγραφής των εμπορικών ακινήτων. Πιο απλά τους ζητεί να... πάρουν τα βουνά και να επισκεφθούν τουριστικά νησιά προς άγραν ακινήτων«φιλέτων» που ανήκουν στο Δημόσιο, αλλά έχουν καταπατηθεί. Η λογική που επικρατεί είναι ότι η καταγραφή πρέπει να γίνει από ιδιώτες. «Να προσληφθούν στρατιές συμβούλων αν χρειαστεί» λέει στέλεχος της κυβέρνησης που εκτιμά ότι αν ανατεθεί το έργο σε κρατικές υπηρεσίες «θα καθυστερήσει υπερβολικά και μπορεί να μην ολοκληρωθεί και ποτέ, όπως μας διδάσκει η μέχρι σήμερα εμπειρία».
Οι σύμβουλοι θα διατρέξουν όλα τα χαρτοφυλάκια του Δημοσίου για εμπορικά ή δυνητικά εμπορικά ακίνητα.
Παράδειγμα: Στην περιουσία του Δημοσίου ανήκει οικόπεδο που έχει χαρακτηριστεί αγροτική έκταση και ενοικιάζεται από τη ΓΑΙΑΟΣΕ (την εταιρεία που διαχειρίζεται τα ακίνητα του ΟΣΕ) σε έναν αγρότη έναντι χαμηλού τιμήματος. Το ακίνητο βρίσκεται δίπλα στη θάλασσα και θα μπορούσε να αποφέρει πολύ υψηλότερα έσοδα. Η εντολή προς τους συμβούλους είναι να το καταγράψουν ως δυνητικά εμπορικό ακίνητο.
Ξεκαθάρισμα ιδιοκτησίας
Η δεύτερη φάση μετά τον εντοπισμό των ακινήτων είναι το ξεκαθάρισμα του ιδιοκτησιακού καθεστώτος που τα διέπει. Το κράτος θα επιχειρήσει να ανακτήσει την ιδιοκτησία του που είναι καταπατημένη και να «ξεκαθαρίσει» τις νομικές εκκρεμότητες σχετικά με τίτλους ιδιοκτησίας.
Καθορισμός χρήσης γης
Αφότου καταγράψουν τα εμπορικά ακίνητα και ξεκαθαριστεί το ιδιοκτησιακό τους καθεστώς, οι σύμβουλοι θα παραδώσουν προτάσεις για τον καθορισμό της χρήσης γης. Για παράδειγμα, ποια από αυτά θα αξιοποιηθούν για τουριστικές κατοικίες και για ανέγερση ξενοδοχείων.
Δημιουργία επενδυτικών χαρτοφυλακίων
Σε συνεργασία με τους συμβούλους και με ξένες τράπεζες το κράτος θα δημιουργήσει επενδυτικά χαρτοφυλάκια, η αξία των οποίων θα είναι η δυνατότητα εκμετάλλευσης των ακινήτων από τους ενδιαφερομένους. Ο υπάρχων σχεδιασμός προβλέπει την ανακοίνωση τεσσάρων χαρτοφυλακίων.
Οι ανακοινώσεις έχουν προγραμματιστεί για τον Ιούνιο και τον Δεκέμβριο του 2011 και αντιστοίχως για τον Ιούνιο και τον Δεκέμβριο του 2012. Θεωρητικώς, στα μεγάλα χαρτοφυλάκια θα ενταχθεί το σύνολο της ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου που μπορεί να αξιοποιηθεί, τα λεγόμενα «φιλέτα». «Η εποχή των αποκρατικοποιήσεων έχει δώσει τη θέση της στην εποχή της συνετής διαχείρισης της δημόσιας περιουσίας, η οποία επιβάλλει τη χρήση σύγχρονων μεθόδων για την αξιοποίηση ιδιωτικής τεχνογνωσίας και κεφαλαίων πάνω σε δημόσια περιουσιακά στοιχεία, με τρόπο που να σέβεται το δημόσιο συμφέρον» δηλώνει ο ειδικός γραμματέας Αποκρατικοποιήσεων κ. Γ. Χριστοδουλάκης , ο οποίος συντονίζει την προσπάθεια.
Πώληση της επιφάνειας των «φιλέτων» για 90 χρόνια
Για την αξιοποίηση των ακινήτων προκρίνεται η λύση του θεσμού της επιφανείας, την οποία εισηγείται ο υπουργός Επικρατείας κ. Χ. Παμπούκης για το Ελληνικό- το συγκεκριμένο ακίνητο αντιμετωπίζεται ως ξεχωριστή περίπτωση και δεν θα ενταχθεί στα υπό κατάρτιση χαρτοφυλάκια. Σχηματικά, ο θεσμός της επιφανείας διαχωρίζει τη γη από τα υπερκείμενα ακίνητα. Η γη παραμένει στο Δημόσιο, ενώ παράλληλα δίδεται το δικαίωμα για την ανέγερση και εκμετάλλευση των υπερκείμενων κατασκευών σε ιδιώτες για ένα μεγάλο διάστημα, για παράδειγμα επί 90 χρόνια.
Πώληση μικρών οικοπέδων, διαμερισμάτων
Παράλληλα, όσα διάσπαρτα οικόπεδα, σπίτια και διαμερίσματα του Δημοσίου, κυρίως μικρής αξίας, δεν ενταχθούν στα μεγάλα χαρτοφυλάκια θα βγουν στο σφυρί.
Ιδιώτες σε περιφερειακά λιμάνια και αεροδρόμια
Η κυβέρνηση σχεδιάζει την πλήρη αναδιοργάνωση του συστήματος λιμένων και περιφερειακών αεροδρομίων της χώρας. Και στις δύο περιπτώσεις, ειδικοί σύμβουλοι θα ομαδοποιήσουν λιμάνια και αεροδρόμια σε εταιρείες εκμετάλλευσης. Στόχος είναι η προσέλκυση εμπορικών δραστηριοτήτων και τουριστών υψηλού εισοδηματικού επιπέδου.
Για τα περιφερειακά αεροδρόμια προβλέπεται η δημιουργία εταιρειών εκμετάλλευσης ανά γεωγραφική περιοχή, στις οποίες θα «ανήκουν» συγγενεύοντα αεροδρόμια. Στις εταιρείες αυτές θα εισέλθουν ιδιώτες για τη χρηματοδότηση της πλήρους ανακατασκευής των υποδομών.
Το σχέδιο για τα λιμάνια προβλέπει την καλύτερη αξιοποίηση των περίπου 900 λιμανιών της χώρας με τη μετατροπή 300 περίπου εξ αυτών σε μαρίνες. Προβλέπει επίσης την είσοδο ιδιωτών στα επιχειρηματικά σχήματα στα οποία θα «μοιραστούν» οι 12 Οργανισμοί Λιμένος της Ελλάδας ώστε να μετατραπούν σε κέντρα διαχείρισης εμπορευμάτων.
Mall οι σταθμοί του ΟΣΕ
Για την ακίνητη περιουσία του ΟΣΕ δρομολογείται η αξιοποίηση, με σύμβαση παραχώρησης σε ιδιώτες, των κομβικών σιδηροδρομικών σταθμών με μεγάλη επιβατική κίνηση (ο σταθμός Λαρίσης στην Αθήνα και οι σταθμοί της Θεσσαλονίκης, της Πάτρας και του Πειραιά) με στόχο τον εκσυγχρονισμό τους και την αναβάθμιση των υπηρεσιών που προσφέρουν στους επιβάτες. Το σχέδιο προβλέπει τη δημιουργία χώρων με μοντέρνα αρχιτεκτονική, οι οποίοι θα περιλαμβάνουν εμπορικά κέντρα, χώρους εστίασης και ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις, αλλά και σύγχρονες εγκαταστάσεις για τη στάθμευση των τρένων